Waterloop
Vlakbij Marknesse is in het landschap van lange strakke wegen, sobere boerderijen en magere arbeiderswoningen zeventig jaar geleden een stuk bos gekomen. Alles volgens plan natuurlijk, elke lijn getekend.
Een lekker grillig park voor de bewoners van de onmetelijk kale vlakten van de Noordoostpolder, zou je zeggen. Maar het bos werd gegeven aan ingenieurs van het Waterloopkundig Laboratorium. Echte Hollanders die er waterpartijen in bouwden om de golfslag van de haven van Beiroet na te bootsen, zeebewegingen in India en Surinaamse dijkproblemen. Een zoutinstallatie om zeewater te laten vloeien waar het land juist was teruggewonnen. Wanden van hout die door machines heen en weer werden geduwd om golven te maken tussen bakstenen muren en sluizen.
Als een experiment klaar was en de ingenieurs naar Suriname, India en Libanon gingen om de wereld daar te verbeteren, dan lieten ze de meeste wanden en machines gewoon achter. Ruimte genoeg om de volgende proefopstelling een stuk verderop in het bos neer te zetten. Zoals bomen die omvallen niet worden opgeruimd, zo werden ook de machines aan hun lot overgelaten. Bomen en planten die elders in de polder niets te vertellen hadden, konden hier hun gang gaan en nu staan de golvenmakende machines verlamd en overwoekerd door het groen.
Onder een loodgrijze hemel wandelen we er rond. Af en toe regent het. Paddenstoelen houden van dit weer en we zien er veel, met Hollandse namen als geweizwam, parelstuifzwam en witte kluifzwam. Bizarre vormen van licht rubber-achtig materiaal. De een stinkt ongelooflijk, de ander is giftig voor ons terwijl we zien dat een klein dier er net een flinke hap van heeft genomen.
Wat een mooie tijd zullen de ingenieurs er hebben gehad. Muren bouwen, het water laten gaan en een paar jaar lang in alle seizoenen meten wat er gebeurt. Af en toe kijken naar de stroming, zien welke kant het bodemzand op gaat, notities maken en verder wandelen door een bos waar verder niemand zou komen.
Hielden ze van deze plek? Misschien niet, want toen ze er klaar mee waren, werd het direct verpatst aan een projectontwikkelaar. Het is aan zoiets plats als de Postcodeloterij te danken dat Natuurmonumenten het kon redden.
Meer foto's: kostverlorenvaart.nl/waterloopbos
English:
In the Noordoostpolder, where The Netherlands retrieved land from the sea, a water flow lab used a little forest for experiments during the fifties and sixties of the last century. Water/sea situations in India, Surinam and Lebanon were rebuilt with water salinated on the spot to create real life test (small scale) environments with dikes, sluices and machines making waves. After the experiments, which lasted for years, the installations were left deserted for nature to take over and now the wave making machines stand there lame and overgrown, sometimes toppled over. When computer models arrived, the live lab wasn't necessary anymore. The engineer group, working on state subsidy so far, was cut off from the state and their goodbye present included the forest which they promptly sold to a developer who wanted to build vacation homes. Protests halted that and a lottery provided the money to save it and open it to the public.
Reacties